Xuất huyết tử cung sau 3 tháng giữa và 3 tháng cuối

Xuất huyết âm đạo bất thường xuất hiện từ tuần 14 đến khi sinh, có thể là dấu hiệu của các biến chứng sản khoa đe dọa mẹ và thai nhi.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân chính của xuất huyết từ 3 tháng giữa (sau 13 tuần 6 ngày) đến 3 tháng cuối thai kỳ gồm:

• Chuyển dạ do hở eo tử cung (chuyển dạ sau 20 tuần).
• Sảy thai muộn (sảy thai xảy ra sau khi kết thúc 3 tháng đầu nhưng trước 20 tuần).
• Dọa sinh non (co thắt và chảy máu trước 37 tuần).
• Rau tiền đạo (nhau bám thấp che lỗ trong cổ tử cung).
• Rau bong non (rau bong trước khi chuyển dạ, kèm đau bụng dữ dội).
• Vỡ tử cung (thường trên vết mổ cũ, cấp cứu sản khoa).
• Vỡ các mạch máu tiền đạo (vasa praevia, máu tươi khi vỡ ối).

Chẩn đoán

Lâm sàng

Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng nhằm tìm các yếu tố định hướng chẩn đoán:

• Đánh giá tình trạng chảy máu: Nhiều hay ít, đang tiếp diễn hay đã ngưng, có kèm đau bụng không?
• Khám tổng quát: Huyết áp, mạch, tần số thở.
• Khám bụng: Tìm cơn gò tử cung, nghe tim thai.
• Khám mỏ vịt: Xác định nguồn gốc máu, đánh giá xóa/mở cổ tử cung (không khám tay thô vì có thể làm chảy máu nặng hơn).

Cận lâm sàng

Siêu âm là công cụ chẩn đoán hình ảnh quan trọng, giúp đánh giá:

• Vị trí và mức độ che lấp cổ tử cung bởi bánh rau (rau tiền đạo).
• Vùng rau bong (khe tụ dịch giữa nhau và tử cung).
• Chiều dài và hình thái kênh cổ tử cung (đánh giá hở eo tử cung).
• Tình trạng thai (số lượng, ngôi, tim thai) và các bất thường kèm theo.

Hemoglobin/hematocrit và xét nghiệm đông máu nếu có dấu hiệu mất máu nhiều hoặc bất ổn huyết động học.

Tài liệu tham khảo

• Trường ĐH Y Dược TP. HCM (2020) - Team-based learning