Đặc điểm tuyến giáp và thai kỳ

2 min read

Trong thai kỳ, chức năng tuyến giáp của mẹ bị thay đổi đáng kể do sự thay đổi nội tiết và chuyển hóa. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

Sinh lý

Sự tăng lọc cầu thận trong thai kỳ dẫn đến tăng thải iod qua nước tiểu, từ đó làm giảm nồng độ iod vô cơ trong huyết thanh. Đây là một yếu tố góp phần gây suy giáp nếu không được bổ sung iod đầy đủ.

Bảng “Các chỉ số tuyến giáp”.

Chỉ số	Không mang thai	Mang thai	Máu cuống rốn
T₄ (µg/dL)	5-12	10-16	6-13
Free T₄ (ng/dL)	1-2.3	2.5-3.5	1.5-3
T₃ (ng/dL)	110-230	150-250	40-60
Reverse T₃ (ng/dL)	15-30	35-65	80-360
Resin T₃ uptake (%)	20-30	10	10-15
TBG (g/dL)	12-28	40-50	10-16
TSH (U/mL)	1.94	0-6	0-20

Chức năng tuyến giáp ở phụ nữ, phụ nữ mang thai và máu cuống rốn thai trưởng thành (Giá trị tham khảo, có thể thay đổi theo phương pháp xét nghiệm).

Free T₄ (free thyroxine - FT₄) là chỉ số đánh giá chức năng tuyến giáp chính xác nhất trong thai kỳ, do sự thay đổi nồng độ TBG (Thyroxine Binding Globulin) khiến tổng nồng độ T₃ và T₄ tăng suốt thai kỳ.

Về chức năng tuyến giáp của thai:

Trước tuần thứ 10: Không có iod hữu cơ trong tuyến giáp thai nhi.
Từ tuần 11-12: Tuyến giáp thai nhi bắt đầu sản xuất iodothyronine và T₄.
TSH, T₄ và FT₄ trong thai thể hiện sự trưởng thành của trục tuyến giáp - tuyến yên.

Iod tự do có thể đi qua bánh rau, nhưng TSH không. Do đó, một lượng T₄ giới hạn từ mẹ có thể qua bánh rau và đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi, đặc biệt trong tam cá nguyệt đầu tiên trước khi tuyến giáp thai hoạt động hiệu quả.

Một số chất như propylthiouracil (PTU) và methimazole (thuốc kháng giáp) với trọng lượng phân tử nhỏ cũng có thể qua rau, gây nhược giáp thai nhi nếu không được theo dõi sát. TRH (Thyroid Releasing Hormone) cũng có thể qua rau nhưng với nồng độ thấp, nên không có ý nghĩa lâm sàng đáng kể.

Tài liệu tham khảo

Trường ĐH Y Dược TP. HCM (2020) - Team-based learning