Tầm soát và dự phòng tiền sản giật

Việc tầm soát và dự phòng tiền sản giật là quan trọng để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi, vì tiền sản giật thường khởi phát âm thầm, nhưng có thể diễn tiến nhanh và gây hậu quả nghiêm trọng nếu không phát hiện sớm. Tầm soát tiền sản giật là quá trình xác định sớm nguy cơ từ tam cá nguyệt đầu tiên (trước 13 tuần) để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Tính nguy cơ theo thuật toán của FMF (The Fetal Medicine Foundation). Nguy cơ cao khi > 1/100.

Đánh giá nguy cơ

Bảng “Đánh giá lâm sàng nguy cơ tiền sản giật”.

Đánh giá lâm sàng nguy cơ tiền sản giật	Yếu tố nguy cơ	Khuyến cáo
Cao	- Tiền sử tiền sản giật (đặc biệt kèm kết cục xấu) - Đa thai - Tăng huyết áp mạn tính - Đái tháo đường type 1/type 2 - Bệnh thận - Bệnh lý tự miễn (Lupus ban đỏ, hội chứng kháng Phospholipid)	Khuyến cáo dùng aspirin liều thấp khi có ≥ 1 yếu tố nguy cơ cao.
Trung bình	- Con so - Béo phì (BMI > 30) - Tiền sử gia đình tiền sản giật (mẹ/chị em gái) - Kinh tế-xã hội thấp/người Mỹ gốc Phi - Sinh con nhẹ cân, thai tăng trưởng hạn chế trong tử cung - Kết cục xấu ở thai kỳ trước - Khoảng cách giữa 2 lần mang thai > 10 năm	Khuyến cáo dùng aspirin liều thấp khi có ≥ 2 yếu tố nguy cơ trung bình.
Thấp	- Thai kỳ trước đủ tháng không biến chứng	Không khuyến cáo dùng aspirin liều thấp.

Dự phòng

Aspirin liều thấp (WHO khuyến cáo):

• 81-162 mg/ngày (1-2 viên 81 mg), uống buổi tối sau ăn 15-30 phút.
• Khởi trị khi nguy cơ FMF > 1/100.
• Tiếp tục đến tuần 36.

Theo ACOG:

• Khởi aspirin từ tuần 12-16, tối đa không muộn hơn 28 tuần.
• Dừng vào tuần 36.

Hình ảnh “Lưu đồ tầm soát tiền sản giật 3 tháng đầu - Bệnh viện Từ Dũ”.

Tài liệu tham khảo

• Trường ĐH Y Dược TP. HCM (2020) - Team-based learning
• Bệnh viện Từ Dũ (2022) - Phác đồ điều trị Sản Phụ khoa