Triệt sản
3 min read
Các phương pháp phổ biến gồm triệt sản nam và triệt sản nữ.
Triệt sản nam
Phần tiêu đề “Triệt sản nam”Đặc điểm
Phần tiêu đề “Đặc điểm”Tính hiệu quả (Pearl Index): Perfect 0.1; Typical 0.15.
Tính an toàn:
- An toàn, thủ thuật nhỏ, ít biến chứng.
- Không ảnh hưởng đến nội tiết, ham muốn tình dục, hay khả năng cương dương.
Tính kinh tế: Chi phí thủ thuật ban đầu, hiệu quả lâu dài → rất kinh tế.
Cơ chế tác dụng: Thắt hoặc cắt ống dẫn tinh → tinh trùng không đi vào tinh dịch, không thể thụ tinh.
Chỉ định - Chống chỉ định
Phần tiêu đề “Chỉ định - Chống chỉ định”Chỉ định:
- Nam giới đã đủ số con mong muốn.
- Muốn biện pháp tránh thai vĩnh viễn, không cần can thiệp hằng ngày.
Chống chỉ định tuyệt đối:
- Nam giới chưa chắc chắn về nhu cầu sinh sản sau này.
- Nhiễm trùng da, viêm tinh hoàn hoặc viêm mào tinh cấp.
Chống chỉ định tương đối:
- Bệnh nội khoa nặng chưa kiểm soát.
- Rối loạn đông máu.
Ưu - Nhược điểm
Phần tiêu đề “Ưu - Nhược điểm”Ưu điểm:
- Hiệu quả rất cao, lâu dài.
- Thủ thuật đơn giản, hồi phục nhanh.
- Không ảnh hưởng chức năng tình dục.
Nhược điểm:
- Gần như không thể phục hồi khả năng sinh sản.
- Cần dùng biện pháp hỗ trợ thêm trong 3 tháng đầu (đợi tinh trùng còn lại được tống hết).
- Không bảo vệ khỏi bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Thủ thuật thường kéo dài 15-30 phút, không cần nằm viện.
- Nghỉ ngơi, chườm lạnh sau mổ để giảm sưng đau.
- Sau 2-3 tháng hoặc 20 lần xuất tinh, cần xét nghiệm tinh dịch đồ để xác nhận không còn tinh trùng hoặc cần dùng biện pháp tránh thai khác (bao cao su).
Triệt sản nữ
Phần tiêu đề “Triệt sản nữ”Đặc điểm
Phần tiêu đề “Đặc điểm”Tính hiệu quả (Pearl Index): Perfect 0.5; Typical 0.5-1.
Tính an toàn:
- An toàn, thường thực hiện trong phẫu thuật sản khoa (sau sinh mổ, sau hút thai).
- Nguy cơ biến chứng phẫu thuật (chảy máu, nhiễm trùng, tổn thương tạng lân cận).
Tính kinh tế: Chi phí ban đầu cao hơn so với biện pháp khác, nhưng lâu dài rất kinh tế.
Cơ chế tác dụng: Thắt, cắt hoặc bịt kín ống dẫn trứng → tinh trùng không gặp được trứng.
Chỉ định - Chống chỉ định
Phần tiêu đề “Chỉ định - Chống chỉ định”Chỉ định:
- Phụ nữ đã đủ số con, không có nhu cầu sinh thêm.
- Muốn tránh thai vĩnh viễn.
Chống chỉ định tuyệt đối:
- Nghi ngờ hoặc đang có thai.
- Bệnh lý nặng, không an toàn khi gây mê/phẫu thuật.
Chống chỉ định tương đối:
- Tiền sử mổ bụng nhiều lần → nguy cơ dính.
- Bệnh nội khoa chưa kiểm soát (tim mạch, hô hấp).
Ưu - Nhược điểm
Phần tiêu đề “Ưu - Nhược điểm”Ưu điểm:
- Hiệu quả cao, lâu dài.
- Có thể thực hiện ngay sau sinh hoặc sau phá thai.
- Không ảnh hưởng đến nội tiết, kinh nguyệt hay khả năng tình dục.
Nhược điểm:
- Cần phẫu thuật, nguy cơ tai biến ngoại khoa.
- Gần như không thể phục hồi sinh sản.
- Không bảo vệ khỏi bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Tài liệu tham khảo
Phần tiêu đề “Tài liệu tham khảo”- Bệnh viện Từ Dũ (2022) - Phác đồ điều trị Sản Phụ khoa
- World Health Organization (2018) - Family Planning: A Global Handbook for Providers